İşte Adım Adım Üniversite Tercihi. Nelere Dikkat Edilmeli?

TERCİH YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

1- Lisans programlarını tercih etmeniz için ham puanınızın 180 ve üstü olması gerekmektedir. Y-YGS veya Y-LYS puanınız 200'den yüksek de olsa lisans programı tercih edebilmeniz için ham puanınızın ilgili puan türünde 180 ve üstü olmasına dikkat ediniz. 140-180 aralığında ham puan almış adaylar ise önlisans programları ile Açık Öğretim Fakültesi lisans programlarını tercih edebileceklerdir. Açık Öğretim Fakültesi'nin İngilizce Öğretmenliği bölümü için 180 barajını aşma şartı ve Okul Öncesi Öğretmenliği bölümlerinin özel koşulları vardır. Tercih Robotu'nda bu bölümlerin özel koşullarını da inceleyebilirsiniz.


2- LYS sonuç belgenizdeki puanınızdan çok Türkiye Başarı Sıranızı dikkate alın. En önemlisi mezun olduğunuz alana göre OBP katsayınızın 0,12 veya ek puanla çarpılacağı ortak puan türlerindeki başarı sıranızdır. En çok okumak istediğiniz bölümü, başarı sıranızın %30 üstünde olsa bile birinci sıraya yazın. Eğer bölüm değil de en çok istediğiniz üniversiteyi seçmek istiyorsanız, başarı sıranıza göre yerleştiğinizde, yatay geçiş veya çiftanadal, yandal seçeneklerini araştırın.

3- Tercih listenizi oluştururken kriterlerinize uygun bölümleri en çok istediğinizden başlayarak sıralayın. Tercih listenizde en fazla 30 bölüme yer verebileceğinizi unutmadan, sıralamanızı Türkiye başarı sırasına göre en yüksekten en düşüğe göre oluşturun. Son 4 tercihinizde Türkiye Başarı Sıranızın en az % 30 oranında altta olan bölümlere yer veriniz.

4- Puan türleri farklı ortak alanlardan tercih yaparken, listenizi, her alandan en çok istediğinize göre sıralayarak oluşturun. Örneğin MF'ciler aynı zamanda TM puanlarıyla da tercih yaparlar. İstedikleri bölümü MF-1,2,3,4 ve TM-1,2,3 puan türlerine karşılık gelen Türkiye Başarı Sıralarına göre karma olarak hazırlamalıdırlar. Türkiye Başarı Sıralarını dikkate alacağım derken, bir gurubu en üste, diğerleri alta yazmak gibi bir yanlışa düşmeyin. Tabiki sizin için öncelik MF-1,2,3,4 bölümleri ise böyle bir sıralama da yapabilirsiniz.

5- ÖSYM yerleştirme yaparken, öncelikle adayın Y-LYS veya Y-YGS bilgilerine bakar. O nedenle tercih listenizdeki sıralamanızın önemi kendi istediğiniz bölüme yerleşmenizle bağlantılıdır. Y-LYS veya Y-YGS verisi yüksek olan aday, bir bölümü son sırada da tercih etse de ilk sırada tercih eden adayın önüne geçer. ÖSYM'nin izlediği yol şöyledir; Y-LYS veya Y-YGS puanına sahip, aynı bölümü tercih etmiş iki aday (tercih sırası aynı olmak zorunda değil) bu bölüm için oluşturulan Y-LYS veya Y-YGS puanı sıralamasında, o bölümün kontenjanı olan sırayı eşit olarak paylaşıyorlarsa; yerleştirmede öncelik, o puan türünde HAM LYS veya YGS puanı yüksek olana verilir. O da eşitse, o puan türünün ana alan testlerinde neti daha yüksek olana, o da eşitse daha üst sırada tercih edene öncelik verilir. Tercih sıranızın önemi burada ortaya çıkar. Bu durumunuz da diğer adayla eşitse, yaşı küçük olana, o da eşitse kura çekilir ve kurayı kazanan yerleştirilir.

6- LYS veya YGS bir sıralama ve eleme sınavıdır. Bölüm ve programların başarı sırası ve taban puanı verileri, her yıl adayların tercihlerine göre oluşur. Adaylar da bir önceki yılın başarı sırası ve taban puanını göz önünde bulundurarak tercihlerini sıraladığı için bu durum biraz yumurta-tavuk meselesine dönüşür. Yine de bölüm ve programların başarı sırası ve taban puanı değişkendir. Taban puanlar sınavın zorluğu, aday sayısı gibi etkenlerle daha fazla değişkenlik gösterirken, başarı sıraları, kontenjan artışlarına ve adayların gösterdiği sınav başarısına göre değişebilir. Örneğin 2007 yılında 7.000'inci sıradan yerleşilen bir programa, geçen yıl 13.000'inci sıradan yerleştirme gerçekleşmiştir. Bu yıl da başarı sıralarının değişkenlik gösterebileceğini unutmayın ve başarı sırası aralığınızı geniş tutun.

7- Tercihlerinizde yer verdiğiniz bölüm/programların devlet, vakıf, KKTC veya yurt dışı da olsa maddi koşullarına dikkat ediniz. Üniversite ve bölüm seçiminizde maddi koşullar çok önemlidir. Devlet üniversitelerinde ikinci öğretim yapan bölümlerin harç miktarları normal öğretimlere göre çok yüksektir. Ayrıca devlet üniversitelerinde de yurt dışı üniversiteleriyle entegre yürütülen bölüm/programlar vardır ve paralıdır. Bu bölümlerin belirli dönemleri Türkiye'de, diğer dönemleri de yurt dışında okutulur. Hem Türkiye hem de yurt dışında okunan yıllar için bir bedel ödenir.

8- Tercih listenize aldığınız bölümle ilgili koşulları mutlaka incelemelisiniz. Bazı bölümlerde puan ve başarı sıranız denk gelse de özel koşullar vardır. Yabancı dil ayrımından, sağlık durumuna, ekstra ücret uygulamasından, hazırlık sınıfı şartına göre pek çok kriter yer alabilir. Bu koşulları, her bölüm için ÖSYS kılavuzundan incelemenizin zor olduğunu bildiğimiz için Tercih Robotu'na yerleştirdik.

9- Tercih Formu teslim etme süresini ne zaman sona ereceğini unutmayın. Tercih formunu teslim ettikten sonra hiçbir değişiklik yapma hakkınız olmayacaktır. O nedenle tercih formunuza yazdığınız bölümlerin kodunun doğru olup olmadığına çok dikkat ediniz. Pek çok aday kod hatası nedeniyle açıkta kalmakta veya istemediği bölümlere yerleştirilmektedir. İsterseniz internet şifreniz ve TC Kimlik numaranızla ÖSYM'nin sitesinden tercih formunuzu gönderebilirsiniz. Bu yolu seçtiğinizde, "Tercihleriniz sistem tarafından başarıyla kabul edilmiştir" uyarısını görmeden sistemden çıkmayın ve Tercih Formu'nuzun bir kopyasını yazıcıdan almayı unutmayın. Başvuru merkezi aracılıyla Tercih Formu'nuzu teslim etmek istiyorsanız randevu almanız gerekmektedir. Ortaöğretim Kurum Müdürlükleri ve ÖSYM Büroları başvuru merkezleridir. Randevu aldığınız gün ve saatte kimliğinizle birlikte Tercih Formu'nuzu görevliye teslim edeceksiniz. Görevli, tercihlerinizi sisteme girip size onaylattıktan sonra ÖSYM'ye gönderecektir. İşlem bittikten sonra görevliden tercih listenizin bir kopyasını yazıcıda yazdırıp size vermesini isteyiniz. Tercih hizmeti için başvuru merkezine 3 TL ödemeniz gerekecektir.Bugün
”Puanım yeterli olmayabilir” endişesine kapılmayın

ÖSYM, adaylara tercihlerini yaparken kaydolmayı en çok istedikleri programı en üst tercihine, daha sonra istedikleri programı ikinci tercihine yazmaları ve bütün tercihlerini bu şekilde sıralamalarını öneriyor.

Duruma göre yapabilecekleri 30 tercihin baştan birkaç tanesini “Puanım yeterli olmayabilir.” endişesine kapılmadan, sadece ilgilerini göz önüne alarak belirlemeleri gerekiyor.

Adayların kazansalar bile kaydolmayı istemedikleri bir programa tercih listelerinde yer vermemesi önemle vurgulanıyor. Ancak aday, ne olursa olsun bir yükseköğretim programına kaydolmak istiyorsa sonlardaki birkaç tercih sırasına, girebileceğini tahmin ettiği programları yazabilmeleri tavsiye ediliyor.

ÖSYM, adaylara tercih bildirim işlemini gerçekleştirmeden önce şu soruları cevaplayarak tercihlerini kontrol etme uyarısında bulundu:

”Listenizdeki programların bu kılavuzda ‘bakınız’ olarak gösterilen ve giriş için aranan bütün koşullarını karşılıyor musunuz? Listenizdeki programların kodlarını doğru yazdınız mı? Listenizdeki programların sırası, gerçekten istek sıranıza uygun mu? Örneğin, beşinci tercihinize giriş hakkı kazanacak olsanız, “Keşke altıncı tercihimi kazanmış olsaydım.” demeyeceğinizden emin misiniz? Bütün tercihleriniz için bu geçerli mi?”

Adaylar, tercih bildirim işlemini tamamladıktan sonra tercih süresi içerisinde ”https://ais.osym.gov.tr” adresinden tercihlerinde değişiklik yapabilecek.

-Kimler tercihte bulunabilecek?

Meslek yüksek okulu ön lisans programlarını tercih edebilmek için (sınavsız geçişten boş kalan kontenjanlar daahil) ilgili YGS puan türünde en az 140 puan; açık öğretim ön lisans ve lisans programlarını tercih edebilmek için YGS puan türünde en az 140 puan; özel yetenek gerektiren lisans programlarına ön kayıt yaptırabilmek için YGS puan türünde en az 140 puan; yerleştirmede meslek lisesi çıkışlı adaylara ek puan verilen lisans programları ile teknoloji, sanat ve tasarım, turizm fakülteleri lisans programlarının M.T.O.K. kontenjanlarını tercih edebilmek için ilgili YGS/LYS puan türünde en az 180 puan ve yerleştirmede meslek lisesi çıkışlı adaylara ek puan verilen programlar dışındaki lisans programlarını tercih edebilmek için ilgili LYS puan türünde en az 180 puan almış olmak şartı aranacak.

YGS/LYS’lerde başarılı olan okul birincileri, genel kontenjan ve okul birincileri kontenjanı göz önünde tutularak merkezi yerleştirmeyle yerleştirme puanlarının elverdiği en üst tercihlerine yerleştirilecek.

Engelli adaylar ise üniversite tercihinde bulunurken engellerini dikkate almaları ve üniversitelerin engellilerle ilgili birimlerinden yükseköğretim programları konusunda bilgi almaları yararlarına olacak.

Puan, tercih ve kontenjanlar dikkate alınacak

2014-YGS’ye ve LYS’lere giren adaylar, ön lisans ve lisans programlarına YGS ve varsa LYS yerleştirme puanları; okumak istedikleri yükseköğretim programları ile ilgili tercihleri; yükseköğretim programlarının kontenjanları ve koşulları göz önünde tutularak yerleştirilecek.

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan adaylar ise kendi alanlarıyla ilgili ön lisans
programlarına sınavsız olarak; okumak istedikleri yükseköğretim programları ile ilgili tercihleri, sınavsız geçiş ile ilgili öncelikler, Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP), yükseköğretim programlarının kontenjanları ve koşulları göz önünde tutularak yerleştirilecek.

Yerleştirme işlemlerinde bu kılavuz ile 2014-ÖSYS Kılavuzunda yer alan kurallar geçerli olacak.