YGS'DE BAŞARILI OLMAK İÇİN BUNLARA MUTLAKA DİKKAT EDİN

Sınavlar sadece katılacak kişileri değil, onların ailelerini de etkilediğinden, büyük bir kesim sınav kaygısı hissedebiliyor.

Öğrencilerin yaşadığı sınav kaygısı bazen belirli seviyelerin üzerine çıkarak onları rahatsız etmeye ve performanslarını olumsuz etkilemeye başlayabiliyor. NDA Çözüm Odaklı Danışmanlık ve Eğitim Merkezi'nden Uzman Klinik Psikolog Ersin Bayramkaya'nın sınav performans kaygısını anlamak ve üstesinden gelmek konusunda verdiği öneriler, ailelere ve öğrencilere dikkat etmeleri gereken konular hakkında yol gösteriyor.

Motivasyon sağlayabilir ancak...

Psikolog Ersin Bayramkaya, kaygının aslında sınava hazırlanmak için motivasyon ve sınavda başarılı olmak için bizi destekleyen duygu olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: "Ancak yaşanan bu duygu bazen belirli seviyelerin üzerine çıkarak öğrenciyi rahatsız edip, performansını olumsuz etkiler. Kısaca bu noktada zihinsel bir blok haline gelir. İşte biz buna "yoğun sınav kaygısı" diyoruz."

Bacak titrer, kalp çarpar, yüz kızarır

Bu sınav kaygısını daha iyi anlamamız için neye benzediğini yani belirtilerini bilmemiz gerektiğini söyleyen Bayramkaya; "Bu belirtiler yoğun düzeyde hissedilen fizyolojik belirtiler (kalp atışlarında artış, bacakların titremesi, ellerin terlemesi ya da yüzün kızarması), bilişsel belirtiler (odaklanamama, konsantre olamama ve bunun sonucu okuduğunu anlayamama ya da bilgilerini hatırlayamama), duygusal belirtiler (yoğun korku ve endişe) şeklindedir. Bunlara ek olarak kaygı ve stres yaratan durumlardan (sınava hazırlanmak ya da sınav anı) ya da kişinin zihninde sınav ile ilgili yarattığı felaket senaryolarından kaçma ya da kaçınma gibi davranışsal tepkiler de söz konusudur. Tüm bunlar yoğun sınav kaygısının işaretleridir."

İnanç ve senaryoları gözden geçirin

Psikolog Bayramkaya sınav kaygısının nedenlerine bakıldığında bunların; gerçekçi olmayan düşüncelerimiz, felaket senaryolarımız, olmamış şeyler için olumsuz beklentilerimiz ve yaşadığımız olumsuz sınav anıları olabileceğini söyledi. Burada yapılması gerekenin düşünce, inanç ve senaryoları gözden geçirmek ve bunların yerine daha gerçekçi ve olumlu düşünceler koymak olduğunu vurguladı. Ayrıca şu bilgileri verdi: "Örneğin; 'Bu sınavda başarılı olamayacağım' yerine 'Bu sınavda başarılı olabilmek için elimden geleni yapacağım' şeklinde düşünüyor olmak bizim kendimizi daha iyi hissetmemize ve kaygı ile baş etmede bize daha çok yardımcı olmaktadır."

Zihinsel blokları açan yöntem

Bayramkaya, eğer bir öğrencinin eğitim yaşamında olumsuz sınav anıları varsa bu anılarla ilgili mutlaka özel bir çalışma yapılması gerektiğini belirtti. Öğrencilerin bu açıdan kişisel geçmişini taramanın önemli olduğunu söyleyen psikolog Bayramkaya "Şimdiki performansın önünde engel olabilecek tüm olumsuz sınav anılarının (zihinsel blokların) belirlenmesi ve üzerinde çalışılması gerekir. Bu noktada EMDR etkili bir yöntemdir" diye konuştu.

Kaygıyla baş etmenin ipuçları

- Sınava yeterince hazırlandığınızdan emin olun.

- En güçlü olduğunuz ve en zorlandığınız noktalarınızı bilin.

- Zorlandığınızda destek alın.

- Son anda göz atmayın, son günü dinlenmeye ayırın.

- Düşüncelerinizi süzgeçten geçirin.

- İyi ve doğru beslenin.

- Dinlenmeye ve eğlenmeye vakit ayırın.

- Muhakkak spor yapın.

- Doğru nefes alın.

- Sınavdan önce iyi bir uyku çekin."